Skarb w dżungli – spotkanie z syczkiem cejlońskim - A Hidden Treasure of the Rainforest – Meeting the Serendib Scops Owl

 Są takie chwile w obserwowaniu przyrody, które zostają z człowiekiem na długo. Dla nas jednym z takich momentów było spotkanie z syczkiem cejlońskim (Otus thilohoffmanni, ang. Serendib Scops Owl) — jedną z najrzadszych sów świata.

Pierwsza obserwacja – cień w gęstwinie

Podczas przedzierania się przez gęstą, wilgotną dżunglę Sinharaja, brodząc w błocie i omijając korzenie drzew, nagle zauważyliśmy znajomy kształt. Na wysokości wzroku, schowany głęboko w gęstym splocie liści i gałęzi, siedział niewielki, brunatny ptak. Światło dzienne ledwie przebijało się przez koronę drzew, więc mogliśmy dostrzec tylko kontur jego ciała i zarys sylwetki. Mimo że widok był bardzo ograniczony, wiedzieliśmy, że patrzymy na syczka cejlońskiego — gatunek tak skryty, że większość życia spędza nieruchomo, wtapiając się w otoczenie.

Drugie spotkanie – niezwykłe o świcie

Kilka dni później wydarzyło się coś, czego absolutnie się nie spodziewaliśmy. Dzięki informacji od miejscowej dziewczynki dotarliśmy do miejsca w otulinie rezerwatu tuż po wschodzie słońca. Tam, na jednym drzewie, siedziała para syczków cejlońskich. W pełnym świetle poranka, w niewielkiej odległości, mogliśmy obserwować je w całej okazałości — ich delikatne cętkowanie, intensywnie pomarańczowe oczy i subtelną mimikrę, która czyni je niemal niewidzialnymi w półmroku lasu. Patrzenie na te ptaki tak blisko było przeżyciem, które trudno porównać z czymkolwiek innym.

---

Kilka faktów o syczku cejlońskim

• Odkrycie – gatunek został rozpoznany dopiero w latach 90. XX wieku. Jego głos po raz pierwszy nagrano w 1995 roku, a pierwszy potwierdzony widok nastąpił w Sinharaja w 2001 roku. Formalny opis nastąpił w 2004 roku.

• Liczebność – to jeden z najrzadszych ptaków Sri Lanki. Szacunki mówią o kilkudziesięciu–kilkuset dorosłych osobnikach.

• Zasięg – endemit Sri Lanki, żyjący wyłącznie w kilku fragmentach lasów deszczowych na południu wyspy, m.in. w Sinharaja.

• Tryb życia – mimo że to sowa, bywa aktywna także o świcie i o zmierzchu. Żeruje głównie na owadach.

• Wygląd – niewielka, rdzawobrązowa sowa bez „usznych” piór, z krótkim ogonem i mocną mimikrą.

• Nazwa – „Serendib” to dawna nazwa Sri Lanki; nazwa gatunkowa upamiętnia Thilo W. Hoffmanna, działacza na rzecz ochrony przyrody.

---

Dlaczego to spotkanie było dla nas tak wyjątkowe?

Syczek cejloński to gatunek niemal mityczny – trudno go wypatrzeć, jeszcze trudniej zobaczyć wyraźnie. Obserwować parę tych ptaków w dziennym świetle, z bliska, w naturalnym środowisku — to coś, co zdarza się nielicznym. To był jeden z tych momentów, w których człowiek uświadamia sobie, jak wiele tajemnic skrywa dżungla i jak wielkim przywilejem jest móc je zobaczyć.

---

A Hidden Treasure of the Rainforest – Meeting the Serendib Scops Owl

There are moments in nature watching that stay with you for years. For us, one of those moments was encountering the Serendib Scops Owl (Otus thilohoffmanni) — one of the rarest owls on Earth.

First sighting – just a shadow

While pushing through the dense, humid jungle of Sinharaja, slipping in the mud and navigating twisted roots, we suddenly noticed a small shape tucked deep inside a tangle of leaves and branches. Daylight barely filtered through the canopy, so all we could see was the outline of a tiny brown owl. Even with such a limited view, we instantly knew — it was the Serendib Scops Owl, a bird so secretive that it can remain motionless for hours, blending completely into its surroundings.

Second sighting – a magical morning

A few days later, something truly extraordinary happened. Thanks to a tip from a local girl, we reached a spot in the buffer zone of Sinharaja shortly after sunrise. There, on a single tree, sat a pair of Serendib Scops Owls. In the soft morning light, at surprisingly close range, we could admire their fine markings, fiery orange eyes, and perfect camouflage. Seeing them so clearly, and together, was an unforgettable experience.

---

Facts about the Serendib Scops Owl

• Discovery – first detected by voice in 1995; first confirmed sighting in 2001; officially described as a new species in 2004.

• Population – extremely rare, with estimates ranging from a few dozen to a few hundred mature individuals.

• Range – endemic to Sri Lanka, occurring only in several patches of lowland rainforest, including Sinharaja.

• Behavior – although an owl, it can be active at dawn and dusk; feeds mainly on insects.

• Appearance – a small rufous-brown owl with no ear tufts, short tail, and exceptional camouflage.

• Name – “Serendib” is an old name for Sri Lanka; the species name honors conservationist Thilo W. Hoffmann.

---

Why this encounter meant so much to us

The Serendib Scops Owl is almost mythical — incredibly hard to find, even harder to see clearly. Observing a pair of them in daylight, at close range, in their natural rainforest home was one of the most special wildlife moments we’ve ever experienced. A reminder of how many secrets the jungle still holds, and how lucky we are to witness even a small part of them.